ภัยคุกคาม ปลาหมอคางดำ บทเรียนผลกระทบระบบนิเวศวิกฤตที่ต้องหาทางแก้ เพื่อการฟื้นฟูความหลากหลายทางชีวภาพ


จากกรณีกลุ่มเกษตรกรได้รับผลกระทบจากการระบาดของปลาหมอคางดำ ที่ก่อให้เกิดความเสียหายกับระบบนิเวศ และผลกระทบกับสัตว์น้ำอื่น ๆ อีกทั้งยังกระทบต่อการประกอบอาชีพประมงและเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ จึงได้มีการยื่นฟ้องร้องต่อศาลเพื่อเรียกร้องความเป็นธรรม

สำหรับปลาหมอคางดำ ส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศและเกษตรกรไทยอย่างรุนแรง โดยเป็นปลาน้ำจืดต่างถิ่นที่มีถิ่นกำเนิดในทวีปแอฟริกา แต่ปัจจุบันได้แพร่ระบาดอย่างกว้างขวางในแหล่งน้ำของประเทศไทย และเนื่องจากเป็นปลาที่สามารถอาศัยอยู่ได้ทั้งในน้ำจืด น้ำกร่อยและน้ำเค็ม จึงมีอัตราในการแพร่พันธุ์อย่างรวดเร็ว อีกทั้งเป็นสัตว์ที่กินอาหารหลากหลายชนิด ทั้งแพลงก์ตอนและสัตว์น้ำ ความอันตรายของปลาหมอคางดำนี้เปรียบเป็น เอเลี่ยนสปีชีส์ ที่ทำลายระบบนิเวศจนสัตว์พื้นถิ่นลดลงอย่างมีนัยสำคัญ

อีกหนึ่งความร้ายแรงของปลาหมอคางดำ สัตว์ที่ทิ่มแทงใจของเกษตร เมื่อได้รับผลกระทบต่อการประกอบอาชีพ จากการแพร่ระบาดในแหล่งน้ำที่เกินจะควบคุม เช่น ปลาในกระชัง ปู กุ้ง  ที่ถูกปลาหมอคางคำ สัตว์นักล่าทำลาย จากความสูญเสียสัตว์ที่เป็นแหล่งรายได้ในการเลี้ยงชีพ ปริมาณสัตว์น้ำที่จับได้ลดลงอย่างมาก ทำให้เกษตรกรมีรายได้ลดและขาดทุนอย่างต่อเนื่องขยายใหญ่สู่ผลกระทบในแง่เศรษฐกิจชุมชน ระบบนิเวศที่เคยสมบูรณ์ กลายเป็นได้รับผลกระทบอย่างประเมินค่าและควบคุมไม่ได้

จากมุมมองในประเด็นสิ่งแวดล้อม มองว่า “ภัยคุกคามของปลาหมอคางดำที่เป็นสัตว์ต่างถิ่นที่ส่งผลกระทบต่อความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศไทย เนื่องจากเจริญเติบโตได้ไวในสภาพแวดล้อมต่างๆ และรุกรานสัตว์น้ำในพื้นที่ทำให้ชนิดและปริมาณลดลงได้ ซึ่งแพร่พันธุ์อย่างหนักในแหล่งน้ำปัจจุบันทำให้เกษตรเดือดร้อนอย่างหนัก โดยพบว่ามีผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมหลายส่วน และเป็นอันตรายต่อระบบนิเวศ  ในด้านของกฏหมายมีหลายฉบับที่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อม โดยต้องมีการประเมินความเสียหายที่เกิดขึ้นทางสิ่งแวดล้อม สำหรับเกษตรผู้เลี้ยงสัตว์กระทบอย่างชัดเจนในแง่รายได้ เมื่อได้รับผลกระทบจากผลผลิตในบ่อตัวเองที่เปลี่ยนแปลงไปจากการระบาดของปลาหมอคางดำ โดยที่ผ่านมาสูญเสียเงินไปไม่รู้จำนวนเท่าไหร่ รวมทั้งความสูญเสียของระบบนิเวศทางธรรมชาติ โดยมองว่ารัฐบาลควรให้ความสำคัญเรื่องนี้เป็นเรื่องเร่งด่วน เพราะการขยายพันธุ์ที่ไว จากข่าวที่ได้เห็นกันมา มีวิธี

จัดการที่ต้องประเมินอย่างเหมาะสมและต่อเนื่องทั้งในเรื่องการปล่อยปลากระพงขาวในแหล่งน้ำ การให้เกษตรกรจับปลาหมอคางดำ แต่จะทำอย่างไรให้เป็นการแก้ปัญหาให้เกิดผลเป็นรูปธรรมและเกิดความต่อเนื่อง ไม่อย่างนั้น เราจะไม่มีความหลากหลายชนิดพันธุ์ที่เป็นแหล่งอาหารและระบบนิเวศทางธรรมชาติ”

วิกฤตจากปลาหมอคางดำ สัตว์ตัวเล็กที่เต็มไปด้วยความอันตรายทั้งการแย่งถิ่นอาศัย ทำลายความหลากหลายของระบบนิเวศ กระทบต่อสิ่งแวดล้อม และการเลี้ยงชีพของเกษตรกรที่ต้องเผชิญกับความเสียหายจากการระบาดของปลาหมอคางดำ ภัยคุกคามต่อระบบนิเวศและเศรษฐกิจชุมชน ที่ควรต้องได้รับการแก้ปัญหา อีกทั้งการสูญเสียรายได้ของเกษตรและสูญเสียระบบนิเวศที่ประเมินค่าไม่ได้ในการฟื้นคืนความสมบูรณ์ จะต้องใช้เวลานานเท่าใด ในการกู้คืนสิ่งเดิมที่เคยเป็นมาให้กลับคืน อย่าให้เหมือนการคุกคามของผักตบชวาหรือไมยราบยักษ์ที่เป็นพืชต่างถิ่นเข้าสู่ประเทศไทย และแก้ไขด้วยความยากลำบากต่อมา


Comments

No comments yet. Why don’t you start the discussion?

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *